بررسی میزان تاثیر کاربرد الگوی اعتقاد بهداشتی بر رفتارهای پیشگیری کننده از سیگار کشیدن سربازان وظیفه

این بررسی یک مطالعه نیمه تجربی (quasi experimental) از نوع مورد-شاهدی (case-control) است . که بر روی 926 نفر از سربازان وظیفه در دوره مقدماتی آموزش نظامی در یکی از پادگانهای سپاه پاسداران اسلامی در استان تهران انجام شد. هدف از این پژوهش بررسی تاثیر کاربرد الگوی اعتقاد بهداشتی در رفتارهای پیشگیری کننده از کشیدن سیگار در سربازان وظیفه می باشد این پژوهش برای اولین بار در ایران به اجرا درآمده است . بررسی به دلیل بالا بودن میزان شیوع سیگار کشیدن در این گروه سنی، بالا بودن تعداد افرادی که سیگار کشیدن رادر دوره خدمت نظام آغاز می کنند، همچنین هزینه-اثر بخش بودن آموزش در پیشگیری از رفتارهای کشیدن سیگار صورت گرفت . یافته های بررسی نشان می دهد که: برخی از عوامل جمعیت شناختی و اجتماعی مثل سن، محل تولد، محل سکونت و میزان تحصیلات با رفتارهای پیشگیری کننده از کشیدن سیگار، همبستگی آماری دارند. قبل از میزان آموزش بین آگاهی افراد سیگاری و غیر سیگاری جامعه پژوهش نسبت به سیگار کشیدن با رفتارهای پیشگیری کننده از سیگار کشیدن همبستگی آماری وجود ندارد. ولی بعد از آموزش این ارتباط آماری برای افراد سیگاری معنی دار است . قبل از آموزش میانگین امتیازات آگاهی، حساسیت ، شدت ، تهدید، منافع و موانع درک شده، راهنمای عمل، رفتار پیشگیری کننده از سیگار کشیدن افراد سیگاری و غیر سیگاری گروه آزمون با شاهد تفاوتت معنی دار است . ولی بعد از آموزش بر اساس الگوی اعتقاد بهداشتی، آگاهی، کلیه عوامل الگو و رفتارهای پیشگیری کننده از کشیدن سیگار در افراد سیگاری و غیر سیگاری گروه آزمون با شاهد تفاوت معنی دار نشان می دهد. این امر بیانگر کارآئی موثر الگوی اعتقاد بهداشتی در اتخاذ رفتارهای پیشگیری کننده از سیگار کشیدن افراد است . همچنین بین تفاضل میانگین کلیه عوامل آزمون با شاهد، همبستگی آماری وجود دارد که کارآئی الگوی اعتقاد بهداشتی در رابطه با رفتارهای سیگار کشیدن را تائید می کند. آموزش بر اساس الگوی اعتقاد بهداشتی، میزان امتیازات آگاهی، کلیه عوامل الگو و رفتارهای پیشگیری کننده در افراد سیگاری و غیر سیگاری را بهبود می بخشد. این تاثیر بر عوامل پیشگفت یکسان نیست بنحوی که بیشترین افزایش به ترتیب در موانع درک شده و منافع درک شده، و کمترین افزایش به ترتیب در حساسیت درک شده مشاهده می گردد.